کتاب مدیریت سازمان ها و مراکز فرهنگی

پیشگفتار……………………………………………………………………………… 7

بخش اول: مفهوم مدیریت، وظایف و خصوصیات مدیر

فصل 1: ماهیت مدیریتی سازمان‌های فرهنگی

مدیریت…………………………………………………… 12

سازمان…………………………………………………… 12

انواع سازمان……………………………………………… 13

سازمان‌های فرهنگی……………………………………… 14

ماهیت مدیریتی سازمان‌های فرهنگی……………………. 15

انواع مدیریت در سازمان‌های فرهنگی…………………… 16

حوزه‌های فرهنگ…………………………………………. 18

آموزش……………………………………………………. 19

سازمان آموزشی………………………………………….. 20

اهداف سازمان‌های آموزشی……………………………… 20

فصل 2: نهادهای اجتماعی و سیر تکامل آن در ایران

نهاد……………………………………………………….. 24

تاریخچه نهادهای اجتماعی در ایران…………………….. 25

دسته‌بندی نهادهای اجتماعی…………………………….. 27

نهادهای نخستین…………………………………………. 27

نهادهای اجتماعی ثانویه………………………………….. 28

طبقه‌بندی نهادهای اجتماعی و مدنی از نظر اثر بر برنامه‌ریزی اجتماعات محلی   28

نهادهای امدادگر………………………………………….. 29

نهادهای تأمین‌کننده……………………………………… 29

نهادهای آزادی‌بخش……………………………………… 30

نهادهای سازمان‌دهنده…………………………………… 30

نهادهای تسهیل‌گر……………………………………….. 31

نهادهای در نقش هم پیمان……………………………… 31

نهادهای در نقش مدافع………………………………….. 32

ویژگی و کارکرد نهادهای اجتماعی………………………. 32

فصل 3: صفات و ویژگی‌های فردی سرپرستان سازمان فرهنگی

مدیران فرهنگی…………………………………………… 36

انواع مدیران بر اساس حوزه جغرافیایی…………………… 36

انواع مدیران بر اساس بخش فعالیت……………………… 38

شاخص‌های مدیریتی بر اساس وظایف مدیران………….. 40

برنامه‌ریزی……………………………………………….. 40

سازماندهی……………………………………………….. 41

رهبری و هدایت………………………………………….. 42

کنترل و نظارت…………………………………………… 42

ارتباطات (درون سازمانی و برون سازمانی)………………. 43

تصمیم‌گیری………………………………………………. 44

انگیزش…………………………………………………… 45

کارآفرینی و نوآوری………………………………………. 46

شاخص‌های مدیریتی بر اساس سطوح مدیریت………….. 46

ویژگی‌های حوزه تمایلات مدیران………………………… 47

ایمان و اعتقاد به آخرت………………………………….. 47

تقوی (متقی بودن)……………………………………….. 48

عدالت…………………………………………………….. 48

نوعی دوستی (انسان‌گرایی)……………………………….. 48

تکامل‌گرایی………………………………………………. 48

تمایل به علم و تحقیق…………………………………… 49

اهمیت ارتباطات مدیر در مراکز فرهنگی…………………. 49

خوشرویی…………………………………………………. 49

وقار و متانت……………………………………………… 49

پیشگامی در خودشناسی………………………………….. 49

مهارت‌های دهگانه مدیران فرهنگی برای تحول و توسعه فرهنگی  50

مهارت تفکر استراتژیک فرهنگی…………………………. 50

مهارت مدیریت تنوع فرهنگی……………………………. 50

مهارت هوش فرهنگی و شایستگی‌های لازم برای مدیریت تفاوت‌های فرهنگی در خارج        50

مهارت رهبری فرهنگی…………………………………… 51

مهارت فضا‌سازی‌ فرهنگی……………………………….. 51

مهارت کسب و کار فرهنگی……………………………… 52

مهارت مدیریت جهانی ‌شدن فرهنگی در بعد ملی……….. 52

مهارت تحلیل فرهنگی…………………………………… 52

مهارت انسجام‌سازی‌ فرهنگی……………………………. 52

مهارت فنی و تکنولوژیک………………………………… 53

فصل 4: رفتار و تشکیلات سازمانی

رفتار سازمانی…………………………………………….. 56

ظهور دیدگاهها در رفتار سازمانی………………………… 56

نگرش سیستمی………………………………………….. 56

نگرش اقتضایی…………………………………………… 57

نگرش مراوده‌ای………………………………………….. 57

سطوح رفتار سازمانی……………………………………… 57

مدل‌های رفتار سازمانی………………………………….. 58

مدل استبدادی……………………………………………. 58

مدل مراقبتی……………………………………………… 58

مدل حمایتی……………………………………………… 58

مدل مشارکتی……………………………………………. 58

تشکیلات و ساختار سازمانی……………………………… 59

اجزای سه‌گانه ساختار از دیدگاه رابینز……………………. 59

پیچیدگی………………………………………………….. 59

رسمیت…………………………………………………… 60

تمرکز…………………………………………………….. 60

ویژگی‌های ساختار از دیدگاه دفت………………………… 60

تخصصی بودن……………………………………………. 60

داشتن استاندارد…………………………………………… 61

سلسله مراتب اختیار……………………………………… 61

نسبت‌های پرسنلی (نیروی انسانی)……………………….. 61

عوامل اقتضایی ساختار…………………………………… 61

استراتژی………………………………………………….. 61

اندازه سازمان…………………………………………….. 62

تکنولوژی…………………………………………………. 62

محیط…………………………………………………….. 62

قدرت- کنترل……………………………………………. 62

فرهنگ……………………………………………………. 63

ساختار فیزیکی سازمان‌ها………………………………… 63

جغرافیایی سازمانی……………………………………….. 63

نقشۀ داخلی سازمان……………………………………… 63

طرح و دکور………………………………………………. 63

بخش دوم: مدیریت و نگهداری مراکز فرهنگی

فصل 1: فرهنگ سازمانی

فرهنگ سازمانی………………………………………….. 70

کارکرد فرهنگ سازمانی………………………………….. 71

سطوح فرهنگ سازمانی…………………………………… 71

مصنوعات…………………………………………………. 72

ارزش‌ها…………………………………………………… 72

مفروضات بنیادین…………………………………………. 72

انواع فرهنگ سازمانی…………………………………….. 73

ابعاد فرهنگ سازمانی از نظر هافستد…………………….. 74

فصل 2: هدف‌های فرهنگی

هدف‌گذاری فرهنگی……………………………………… 78

اصول هدف‌داری…………………………………………. 78

اصل هدف‌داری در گزینش نیرو………………………….. 79

اصل هدف‌داری در رفتار…………………………………. 79

مهمترین شاخص‌های تعیین اهداف در برنامه فرهنگی…… 80

تقسیم‌بندی اهداف در برنامه‌ها…………………………… 81

اهداف کلی……………………………………………….. 81

اهداف اختصاصی…………………………………………. 81

برنامه‌ریزی……………………………………………….. 82

برنامه‌ریزی فرهنگی………………………………………. 83

اصل حاکم بر برنامه‌ریزی فرهنگی……………………….. 83

رویکردهای اصلی رابطه فرهنگ و برنامه‌ریزی…………… 83

الگوهای برنامه‌ریزی فرهنگی…………………………….. 84

انواع برنامه‌ریزی فرهنگی…………………………………. 85

تعیین فعالیت‌های لازم…………………………………… 86

اصول کلی اجرای فعالیت‌ها فرهنگی……………………… 87

انواع فعالیت………………………………………………. 87

ارزشیابی و کنترل………………………………………… 88

پایش و ارزشیابی برنامه………………………………….. 88

ویژگی‌های جدول گانت…………………………………… 89

بخش سوم: زیربنای فرهنگی

فصل 1: آشنایی با فرهنگ و تمدن در ایران و اهمیت ارتباطات بین فرهنگی

تحولات فرهنگی ایران…………………………………… 94

قاجاریه……………………………………………………. 95

پهلوی…………………………………………………….. 95

جمهوری اسلامی…………………………………………. 96

روشنفکری در ایران………………………………………. 96

ارتباطات فرهنگی………………………………………… 97

روش‌های آموزشی بین فرهنگی………………………….. 98

هوش فرهنگی…………………………………………… 100

شیوه‌های ارتباطی بین فرهنگی…………………………. 100

فصل 2: نهادهای فرهنگی (قوانین فرهنگی ـ اجتماعی)

نهادهای مسئول در امر فرهنگ…………………………. 104

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی…………………………. 104

قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی… 105

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی……………………. 106

سازمان تبلیغات اسلامی………………………………… 107

سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران………………… 110

وظایف………………………………………………….. 110

مراکز سازمان…………………………………………… 111

شورای عالی انقلاب فرهنگی……………………………. 113

وظایف………………………………………………….. 113

بخش چهارم: فرهنگ، اقتصاد و جامعه

فصل 1: جامعه مصرف‌کننده فرهنگی

مصرف………………………………………………….. 118

دیدگاههای پژوهشی رفتار مصرف‌کننده………………… 119

دیدگاه تصمیم‌گیری…………………………………….. 119

دیدگاه تجربی…………………………………………… 119

دیدگاه رفتاری…………………………………………… 120

انتقال مفهوم مخاطب به مصرف‌کننده…………………. 120

فرهنگ مصرف‌کننده……………………………………. 121

مصرف تجملی یا مصرف ضروری………………………. 123

نظریه‌های فرهنگ مصرف‌کننده………………………… 123

مخالفان مصرف………………………………………… 123

مصرف در ادامه تولید…………………………………… 124

منتقدان مصرف: مصرف به عنوان بازتولید نظام تولید سرمایه‌داری  125

فرهنگ مصرف. Error! Bookmark not defined.

نیاز مخاطبین و مصرف‌کنندگان فرهنگی……………….. 127

فصل 2: رابطه فرهنگ و اقتصاد، اقتصاد فرهنگی و بودجه‌بندی فرهنگی

اقتصاد و فرهنگ………………………………………… 132

اقتصاد…………………………………………………… 132

نظام اقتصاد……………………………………………… 133

فرهنگ و اقتصاد………………………………………… 134

انواع نظام‌های اقتصادی و بنیان‌های فرهنگی آنها……… 135

اقتصاد دولتی……………………………………………. 135

اقتصاد بازار……………………………………………… 136

مکتب نئو کلاسیک…………………………………….. 136

نظریه رفتار……………………………………………… 137

اقتصاد اجتماعی بازار……………………………………. 137

نگاهی فلسفی به رابطه اقتصاد و فرهنگ……………….. 137

اقتصاد فرهنگ در صنعت فرهنگ………………………. 138

فرهنگ اقتصادی و مصرف کالا………………………… 139

بودجه‌بندی فرهنگی……………………………………… 140

انواع اطلاعات حسابداری……………………………….. 140

بودجه‌ها و صورت‌های درآمد……………………………. 140

فصل 3: نقش روابط عمومی در بازاریابی فرهنگی و موضوعات مرتبط با نمایشگاه و نشریات

روابط عمومی……………………………………………. 146

نقش روابط عمومی در سازمان…………………………. 147

بازاریابی…………………………………………………. 149

عوامل فرهنگی………………………………………….. 152

عوامل اجتماعی…………………………………………. 153

عوامل شخصی و روان‌شناختی………………………….. 153

بازاریابی فرهنگی……………………………………….. 154

مدیریت بازاریابی فرهنگی………………………………. 154

اهمیت و نقش بازاریابی فرهنگی در ارائة محصولات و خدمات فرهنگی            155

تفاوت بازاریابی فرهنگی با سایر بازاریابی‌ها……………………. 155

مدیران فرهنگی و تشریفات…………………………….. 156

تشریفات………………………………………………… 156

مدیران فرهنگی در نمایشگاه…………………………… 157

نمایشگاه………………………………………………… 157

بازاریابی و نمایشگاه……………………………………. 159

استفاده از روابط عمومی برای نمایشگاه‌ها……………… 160

برنامه‌ریزی مدیر فرهنگی جهت شرکت در نمایشگاه…… 160

مدیران در نمایشگاههای بین‌المللی…………………….. 163

مدیران فرهنگی و نشریات سازمانی…………………….. 165

گام‌های اساسی مدیر فرهنگی در برنامه‌ریزی انتشارات…. 165

فهرست منابع…………………………………………………………………… 168