کتاب بلوغ فرآیندهای زنجیره تامین

تشدید رقابت جهانی در محیطی که بصورت دائم در حال تغییر است ضرورت واکنش های مناسب سازمانها را دو چندان کرده و بر انعطاف پذیری آنها تأکید می کند. سازمانهای امروزی در عرصه ملی و بین المللی به منظور کسب جایگاهی مناسب و حفظ آن نیازمند بهره گیری از الگویی مناسب همچون زنجیره تامین در راستای تحقق مزیت رقابتی و انتظارات مشتریان هستند. بخش اول کتاب حاضر به مروری بر مفاهیم مرتبط با زنجیره تامین می پردازد. این بخش از سه فصل تشکیل شده که با توجه به رویکرد فرایند محوری کتاب در فصل اول به مروری بر مفاهیم فرایندی پرداخته شده است. سپس در فصل دوم مباحث زنجیره تامین و مدیریت زنجیره تامین بیان شده و برخی رویکردهای جدید در این حوزه معرفی شده اند. از آن جاییکه برای موفقیت در محیط جدید کسب و کار، زنجیره تامین به بهبود مداوم نیاز دارد. برای این منظور لازم است که زنجیره تامین ارزیابی شده و معیارهای عملکردی آن استخراج گردد. امروزه مدیران سازمانها نمی توانند تنها بر عملکرد شرکت خود تمرکز کنند؛ بلکه بایستی عملکرد زنجیره تامین یا شبکه ای که شرکت یکی از شرکای آن است، را مورد توجه قرار دهند. میدان رقابتی، زنجیره تامین در مقابل زنجیره تامین با تاکید بر بهبود مستمر در سرتاسر زنجیره تامین خواهد بود. برای بهبود عملکرد زنجیره تامین لازم است که معیارهای عملکردِ قدیمی کسب و کار را کنار گذارده و معیارهای عملکرد جدیدی را مشخص نموده تا بتوان به جای عملکرد یک کسب و کار به صورت منفرد به ارزیابی عملکرد زنجیره تامین پرداخت. در ارزیابی عملکرد زنجیره تامین فقط عملکرد شرکت اصلی در زنجیره مورد ارزیابی قرار نمی گیرد بلکه شبکه ای از روابط بین شرکای زنجیره است که مورد ارزیابی قرار می گیرد. به همین علت می توان گفت این نوع ارزیابی می خواهد عواملی که ماهیتاً غیر قابل ارزیابی هستند را ارزیابی کند، یعنی شبکه ای از روابط بین شرکاء باید مورد کنترل و ارزیابی قرارگیرد. محققان زیادی در سال های اخیر تلاش هایی را در جهت تعیین و مشخص کردن معیارهای عملکردی زنجیره تامین انجام داده اند. هر کدام از محققان با نگرش های متفاوت و با توجه به چالش مهم ارزیابی عملکرد در جهت رفع این چالش مدل هایی را ارائه داده اند که در فصل سوم تحت عنوان مدلهای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین به معرفی کامل این مدلها پرداخته می شود. از انواع مدلهای ارزیابی که در سازمانها استفاده می شود مدلهای بلوغ هستند، مدلهای بلوغ به عنوان مبنایی برای ارزیابی و مقایسه برای بهبود مورد استفاده قرار می گیرند و رویکرد مناسبی برای افزایش قابلیت ها در سازمانها ارائه می دهند. بخش دوم کتاب و فصل چهارم شامل انواعی از مدلهای بلوغ می باشند که به عنوان پیش نیازی برای معرفی سایر فصول کتاب می باشد. در ادامه و در بخش سوم کتاب به معرفی مدلهای بلوغ در زنجیره تامین پرداخته شده است. این بخش شامل 6 فصل بوده که در هر یک از این فصول یکی از انواعِ مدلهای بلوغِ زنجیره تامین معرفی می گردد. مدلهای بلوغ زنجیره تامین به سازمانها کمک می کنند تا علاوه بر ارزیابی عملکرد زنجیره تامین خود، نقشه بهبود آن را نیز رسم کرده و همواره در جهت بهبود زنجیره تامینی که در آن فعالیت می کنند بکوشند. در فصل آخر این کتاب نیز نویسندگان مدل پیشنهادی خود را جهت ارزیابی عملکرد زنجیره تامین سازمانهای ایرانی ارائه کرده اند.