کتاب قدرت ارتباطات

«قدرت ارتباطات» یکی از مهمترین آثار مانوئل کاستلز استاد کرسی ارتباطات دانشگاه کالیفرنیای جنوبی است که ویرایش دوم آن برای نخستین بار در سال 1396 در مؤسسه انتشارات علمی و فرهنگی منتشر و به تازگی برای دومین نوبت تجدید چاپ شده است.

کاستلز در این کتاب یکی از مهمترین نظریه‌های تحلیلی خود را برای مخاطبانش عرضه کرده و بر اساس آن تبیین می‌کند که ساخت مستقل معنا از طریق صیانت از نقاط مشترک شبکه‌های ارتباطی میسر می‌شود و مهمترین عنصر شکل دهنده به این موضوع اینترنت است.

وی در این کتاب همچنین به تبیین این مهم پرداخته است که صاحبان قدرت برای آنکه بتوانند ادهان عمومی را بسته نگاه دارند و پیوند میان قدرت و ارتباطات را در کنترل خود داشته باشند، سعی می‌کنند تا مانع از ارتباطات آزاد شوند.

کاستلز کتاب خود را در پنج فصل تدوین کرده است. نخست به موضوع قدرت در جامعه شبکه‌ای توجه کرده و پس از بررسی مفهوم آن به مسئله ارزش در این جامعه و نیز معرفی فرهنگ، دولت و قدرت در این جامعه می‌پردازد ، در نهایت سعی می‌کند رهیافتی درباره درک قدرت در جامعه شبکه‌ای را ایجاد کند.

کتاب در فصل دوم به موضوع ارتباطات در عصر دیجیتال وارد می‌شود و مساله انقلاب ارتباطی را مورد بحث قرار می‌دهد. کاستلز در این زمینه موضوعاتی مانند جهش تلویزیون و رادیو، ظهور اینترنت و تأثیرگذاری آن در عصر جدید، سازماندهی شبکه‌های اجتماعی، شبکه‌های جهانی رسانه‌ای، صنعت تبلیغات و موضوعاتی از این دست را مورد توجه قرار داده و پس از آن به موضوع مالکیت معنوی در عصر اینترنت و مسئله آزادی ورود پیدا می‌کند.

کتاب در فصل سوم به مسئله شبکه‌های ذهن و قدرت وارد می‌شود. موضوعاتی چون آسیاب‌های ذهن، هیجان شناخت و سیاست، تسخیر اذهان و تعیین چهارچوب‌هایی برای ذهن در این بخش از کتاب مورد توجه قرار می‌گیرد.

در فصل چهارم کتاب موضوع برنامه‌ریزی شبکه‌های ارتباطی و به دنبال آن سیاست‌های رسانه‌ای مورد توجه قرار می‌گیرد. در این بخش کاستلز موضوع قدرت سازی از طریق انگاره‌سازی، نابودسازی معنایی حوزه‌های فکری، طراحی پیام و هدف‌گیری آن و نیز گردش اخبار را مورد توجه قرار می‌دهد. موضوع سیاست رسوایی در رسانه و بررسی نمونه‌هایی از پروپاگاندای رسانه‌ای در روسیه و چین نیز در این فصل بررسی می‌شود.

کتاب در فصل پایانی خود به موضوع تاثیرپذیری و تأثیرگذاری جنبش‌های اجتماعی بر شبکه‌ اجتماعی می‌پردازد و از این رهگذر موضوع جنبش‌های زیست محیطی و حرکت‌های اجتماعی شکل گرفته با این موضوع را به عنوان شاهد مثال مورد تحلیل قرار می‌دهد. همچنین این فصل از کتاب در بخش پایانی خود تحلیلی بر چرایی قدرت رأی آوری باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا را ارائه می‌کند که مبتنی بر پدیده‌هایی چون مردمی کردن اینترنت و استفاده از قدرت جامعه بدون طبقه و پول در ایالات متحده است.