كتاب حقوق سياسي و اجتماعي در اسلام اثر سيمين سادات وهاب زاده مقدم

کتاب « حقوق سیاسی و اجتماعی در اسلام » در نه فصل ،مطابق با سرفصل‌های دانشگاهی تدوین شده است و  به طور خلاصه دربرگیرنده مطالب زیر است:

• سازمان؛ تعاریف، مفاهیم و انواع آنکلیات حقوق
• نظام حقوقی در اسلام
• حقوق مدنی و اجتماعی در اسلام
• حقوق سیاسی در اسلام
• حقوق زن
• حقوق اقلیت‌ها

پیشگفتار کتاب

انسان موجودی اجتماعی است. احساس نیاز به زندگی جمعی نه فقط از جنبه غریزی مورد توجه قرار می‌گیرد بلکه عواملی همچون گرایش به بهره‌مندی هر چه بیشتر از طبیعت، آسیب‌پذیری روانی و جسمی در برابر انبوه مشکلات زندگی و… ضرورت به فعلیت رساندن استعدادهایی که جز با زندگی اجتماعی به دست نمی‌آیند را بیشتر نمایان می‌کند.

از این رو همه مکاتب و نظام‌های حقوقی در صدد بوده‌اند تا با پایه‌ریزی  و تدوین یک نظام حقوقی عادلانه کارآمد به ساماندهی مطلوب زندگی مدنی و سیاسی مردم بپردازند و قانون و مقررات نیز تبلور همین نیاز جامعه است؛ چراکه هم نظم عمومی و هم نظم فردی توأمان برای برقراری عدالت لازم و ضروری است.

سرچشمه حقوق در اسلام اراده خداوند است نه خواستگاهی مثل قدرت و ثروت؛ چون این اراده با فطرت و طبیعت اسلام سازگار است، لذا پذیرش مبانی حقوق اسلامی آسان‌تر است.

 علم حقوق، دانشی است که درباره قواعد و قوانین حاکم بر جامعه و حقوق و تکالیف اشخاص بحث می‌کند و به تحلیل، ارزیابی و سیر تحول آنها می‌پردازد؛ چراکه انسانی که در اجتماع زندگی می‌کند، نمی‌تواند از آزادی خود به شکل غیر محدود استفاده کند؛ زیرا در بسیاری از موارد اراده و آزادی او با آزادی و منافع دیگران روبه‌رو شده و تضاد پیدا می‌کند. از این رو باید موارد تزاحم و تناقض بین حقوق فردی و آزادی در حدود آنها که لازمه حیات بشر به شیوه اجتماعی است، در نظام اجتماعی هر حکومت حل شود.

در حکومت اسلامی که قوانین بر اساس دین و شریعت تدوین می‌گردد، قواعد و قوانین فقهی راه حل‌های مربوط را ارئه می‌دهند، در این شکل از حکومت، قواعد فقهی یا به صورت کامل و با همان مضمون خودشان و یا به صورت مبنایی، اساس حکومت را تشکیل می‌دهند.

در کتاب حاضر برای تعیین مبانی و حدود حقوق فردی، نگاهی به معنا و مبنای حق، محدوده حق، رابطه حق و تکلیف، منابع حقوق اسلام و… خواهیم داشت.