کتاب اردوگاه عذاب

کتاب اردوگاه عذاب The Hunger Angel توسط نویسنده نام آشنا هرتا مولر به رشته تحریر درآمده‌است. این کتاب در سال 2009 به زبان آلمانی منتشر شد. سپس در سال 2012 توسط فیلیپ بوهم به انگلیسی ترجمه شد. داستان این کتاب مربوط به دوران جنگ جهانی دوم است. این کتاب روایتگر تمام زنان و مردانی است که بهترین سال‌های عمر خود را در شوروی و در دوران جنگ جهانی در اردوگاه‌های کار اجباری گذارنده‌اند. این کتاب تصویر واضحی از آزار و اذیت آلمانی‌های نژاد پرست در رومانی است. به علاوه به تبعید آلمانی‌های رومانیایی به اتحاد جماهیر شوروی برای کار اجباری توسط نیروهای اشغالگر شوروی در طی سال 1945 و بعد از آن پرداخته است. در سال 1945 ارتش سرخ هزاران نفر از مناطق رمانی را به اردوگاه‌های کاری اجباری روسیه تبعید کردند. سال‌ها بعد خاطرات یکی از تبعید شدگان، مولر را تحریک به نوشتن این رمان کرد.

داستان این کتاب حول محور شخصیت اصلی آن یعنی پسر نوجوان لئو اوبرگ Leo Auberg می‌چرخد. لئو تنها 17 سال دارد و اهل سیبیو در ترانسیلوانیا است. داستان از فرستان اجباری او به اردوگاه‌های کار اجباری شوروی آغاز می‌شود. لئو تا 22 سالگی، بهترین 5 سال عمر خود را در اردوگاه و با شرایطی سخت پشت سر می‌گذارد. لئو در اردوگاه به سخت‌ترین و طاقت فرساترین کارها مشغول است. او روزها باید کارهای مختلفی از جمله تخلیه ذغال سنگ، رسیدگی به دیگ‌های بخار، جابه‌جایی آجرها و ساختن مصالح ساختمانی را انجام دهد. اما آخرین ماموریت سخت، زنده ماندن است. آخر سر هم خبری از غذا نیست. غذای اسیران اردوگاه چیزی جز نان‌های خشک نیست. گرسنگی وحشتناک لئو را به توهم وا داشته‌است. او عادی‌ترین اشیا مانند گرامافون را چمدان، یک دستمال را به شکل یک طلسم و … را هم غیرمعمول می‌بیند. در اردوگاه دشمنان بسیاری وجود دارند. اما بزرگترین دشمن همه گرسنگی است. فشار طاقت فرسای گرسنگی از لئوی جوان موجودی غیرقابل پیش‌بینی و ظالم ساخته است. او دست به هرکاری برای زنده ماندن می‌زند. کارهای بسیاری از جمله تجارت نان‌های افراد اردوگاه، غارت، جنایت و … را انجام می‌دهد. اما زمانی که لئو شیطان درونش را فرشته گرسنه می‌خواند، نوعی روانشناسی معکوس رخ می‌دهد. این وارانگی برای بقا و روحیه لئو تعیین کننده‌است.

آنچه در کتاب اردوگاه عذاب آمده‌است، ده‌ها بخش کوتاه از تلاش‌های لئو در شرایط زندگی در اردوگاه است. سراسر این کتاب رنج و درد زندگی در اردوگاه‌ها است. هرتا مولر در این کتاب به هنرمندانه‌ترین شکل به تلفیق دلسوزی شاعرانه و بی‌طرفی صحیح پرداخته است. او به دنیای غیرقابل بیان لئو، زبان و نحوه بیان بخشیده است. برای نمونه گرسنگی لئو را وادار به بیان داستان‌های خیالی و توهمی می‌کند. در این داستان گرسنگی به یک فرشته‌ی سیری‌ناپذیر بدل شده‌است. فرشته‌ی گرسنه یک شریک ناخوشایند برای زندگی لئو است. مولر مبارزه لئو با گرسنگی و مرگ را به کلماتی نفس‌گیر تبدیل کرده‌است، که خوانندگان را به سفری فراتر از اردوگاه و به اعماق روح بزرگ یک انسان می‌برد. کتاب اردوگاه عذاب در بخش ادبیات کارگری همچنان مورد توجه و اهمیت است.