کتاب تبارشناسی اخلاق

آمبروس بیرس جنگ را در دایرة‌‌المعارف شیطان این‌گونه توصیف می‌کند: «محصول فرعی ترفندهای صلح‌آمیز…» و اضافه می‌کند: «… خاک صلح را با دانه‌های جنگ تا به اعماق بارور کرده‌اند.» او هیچ‌چیز دیگر را همچون جنگ نشناخته و با گوشت و پوست خود لمس نکرده بود. پنج سال حضور او در بزرگ‌ترین جنگ امریکا به اثر داستان‌هایی از سربازان وی بینشی عمیق و اعتباری بیشتر از نوشته‌های دیگرش بخشیده است. بیرس در تک‌تک داستان‌های خود دشمن‌پیشگی سرنوشت، بدخواهی هدفمند رویدادها، بیهودگی و پوچی افتخار، بی‌ثمری امید، ترس حاکم بر شجاعت، اندوه عشق و برادری، شکست فلسفه، گمراه‌کنندگی آرمان‌های انسانی، تحریف نام نیک و بی‌رحمی اطاعت کورکورانه را (همه به‌عنوان قوانین ذاتی و ابعاد زیانبار دنیای جنگ) با احساس کامل بیان می‌کند. زبان شیوای بیرس، توصیف‌های درخشان او از صحنه کارزار و تحلیل روان‌شناسانه وی از قهرمان داستان خویش در بازآفرینی صحنه‌های هولناک جنگ و همذات‌پنداری خواننده با قهرمان به شکلی تأثیرگذار و ماندگار عمل می‌کند. تمام داستان‌های او از چنین ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار هستند، اما شاید اوج هنرنمایی و توانمندی روان‌شناسانه‌اش را بتوان در دستیابی به لایه‌های پنهان ذهن انسان در رویدادی بر پل اول‌کریک، یکی از گمشدگان و چیکامائوگا یافت. «اینجا و آنجا و در زیر باران، سربازی مرده که لباسش به گِل آغشته شده و صورتش را با پتویی پوشانده بودند و یا لکه‌های زرد و گل رس مانند بر آن دیده می‌شد، تأثیر ناامیدکننده‌ای بر چهره‌های ناامید دیگرِ حاضر در صحنه می‌افزود و احساس نگرانیِ عمومی را به همراه نوعی احساس افسردگی خاص تشدید می‌کرد. این بقایای درهم‌شکسته بسیار نفرت‌انگیز بودند و به‌هیچ‌وجه قهرمانانه به نظر نمی‌رسیدند. در هیچ‌کس اثری از احساس وطن‌پرستانه به چشم نمی‌خورد؛ کشته‌شده بر میدان افتخار. آری، اما میدان افتخار بسیار خیس و نمناک بود! این فرق می‌کرد…»