کتاب تفکر درباره آینده رهنمودهایی برای آینده نگاری راهبردی

آینده نگاری راهبردی عبارتست از توانایی ایجاد و حفظ گستره ای از چشم اندازهای مناسب و با کیفیت و همچنین توانایی به کارگیری بینش های پدید آمده در مسیرهای سودمند سازمانی، به عنوان مثال، توانایی تشخیص شرایط نامطلوب، هدایت خط مشی و تدوین راهبرد به منظور کاوش بازار، خدمات و محصولات جدید.

اما این تعریف کامل نیست، زیر ا به آینده نگاری اجتماعی که کانون اصلی مشاهده ها و ادراکات احتمالی ماست، اشاره ای نکرده است، بنابراین با در نظر گرفتن این شرط، آینده نگاری راهبردی از مبادی پیش پا افتاده فردی خود فاصله گرفته و به یک بنیان اجتماعی قدرتمند تبدیل می شود. آنچه ما همچنان با آن دست به گریبان بوده ایم، چگونگی دسترسی به دانش تخصصی بسیار پراکنده در این حوزه و توانایی تجمیع این دانش به شیوهای مفید و مؤثر برای دانش پژوهان و سایر افراد فعال در این حوزه بود. این هدف در نهایت توسط اندی هاینز و پیتر بیشاپ محقّق شد.

همچنین چند دلیل دیگر نیز برای استقبال از این کتاب وجود دارد.

اول اینکه می توان گفت این کتاب پاسخی متهورانه به چالشی است که سعی کردم برای اولین بار آن را در مقاله ای با عنوان «استانداردهای حرفه ای مشاغل مربوط به آینده» که در سال 1999م در نشریه فیوچرز منتشر شد، مطرح کنم. در آن مقاله، به منظور پیشنهاد یک چارچوب جامع برای نزدیک شدن به موضوع موردنظر، تلاش های اولیه آینده پژوهانی مانند الئونارا ماسینی، یزکل درور و وندل بل  را مورد بررسی قرار دادم، اما این بررسی ها در این اثر، به ارائه نوعی از توصیه های کاربردی تفصیلی منجر شده است.

دوم اینکه نویسندگان این اثر با گردآوری و ترکیب مجموعه ای از اندیشه های کاربردی موجود، یکی از نخستین (اگر نگوییم نخستین) متون مرجع جهانی در حوزه آینده پژوهی را به وجود آورده اند. یکی از ویژگی های متمایز این اثر آن است که به سادگی و سهولت از تفاوت ها و تناقض های بی ثمر موجود در پارادیم ها که موجب چند پاره شدن این حوزه شده است، عبور کرده و در مقابل، از یاری تمامی افراد و اندیشه هایی که دستاوردی مفید در این زمینه داشته اند بهره می گیرد.

سوم این که، این اثر به گونه ای گردآوری شده است که به طور همزمان هر دو ویژگی همگرایی (تلفیق) و واگرایی (انتقاد) در سراسر آن رعایت شده است که این امر به نوبه خود یک دستاورد بزرگ است. دیدگاه های همگرا (تلفیقی) و واگرا (انتقادی) درخصوص آینده منجر به بهره گیری از مؤلفه های درون فردی و درون جمعی (ویژگی های نامشهود فرد و جمع) می شوند، این امر نقش بسیار مهمی در ارائه راهکارها و پیشنهادها دارد که که معمولاً یا به صورت درست درک نمی شوند و یا کنار گذاشته می شوند. اما عموم کاربران مایل به دریافت این پیشکش و به چالش کشیده شدن برداشت ها و کاوش در مفاهیم خود نیستند. این مقاومت، نه تنها به دلیل پیشینه های نظری ایشان، بلکه به دلیل کاربرد مداوم، روزمره و دائمی این برداشت هاست که رخ می دهد. کتاب حاضر، به وضوح بعضی از نتایج دسترسی و به کارگیری این چشم اندازهای قدرتمند و نوین را نشان می دهد.

چهارم اینکه این کتاب دغدغه های کاربران را به شیوهای شفاف و قابل پذیرش مورد توجه قرار می دهد، تصور می کنم که تمامی افرادی که به نحوی با آینده نگاری کاربردی درگیر هستند این کتاب را به طور کامل مطالعه خواهند کرد و پس از آن بارها و بارها به بخش های کلیدی آن مراجعه می کنند. اما کسانی که از مطالعه این کتاب صرف نظر می کنند و تصور می کنند که دانش فعلی آنان کامل است و نیازی به توسعه و بهبود ندارد، به مرور زمان در خواهند یافت که دستاوردهای نامرغوبی (درجه2) را ارائه می دهند. به عبارت دیگر این کتاب به حرکت این حوزه از دانش به سمت دستیابی به شایستگی ها و توانمندی های جدید کمک می کند.