کتاب خصوصی سازی پول

درباره کتاب خصوصی سازی پول:

متوّقف کردن تورّم از نظر تکنیکی ساده ترین مسئلۀ ممکن است، امّا من از یافتن راه حلی برای آنکه از لحاظ سیاسی امکانپذیر باشد نااُمید شده بودم. در فضای این نااُمیدی در یک سخنرانی که حدود یک سال قبل برگزار شد، پیشنهاد تکاندهنده ای را مطرح کردم که پیگیری بیشتر آن اُفقهای جدید کاملاً غیرمنتظره ای را به رویم گشود. من نتوانستم در برابر پیگیری بیشتر این ایده مقاومت کنم؛ زیرا جلوگیری از تورّم همیشه در نظر من بزرگترین اهمیّت را داشته است. نه فقط به خاطر و آسیبهایی که تورّمهای بزرگ ایجاد می کنند، بلکه همچنین به این خاطر که من از دیرباز به این باور رسیده بودم که حتّی تورّمهای ملایم نیز نهایتاً به رکودها و بیکاریهای متناوب خواهند انجامید. این رکودها یکی از علّتهای موجّه نارضایتی از سیستم بنگاههای آزاد هستند و اگر قرار باشد جامعۀ آزاد به حیات خود ادامه دهد باید چاره ای برای آنها اندیشیده شود.

پیگیری بیشتر این پیشنهاد که دولت باید از انحصار انتشار پول محروم شود، چشم نوازترین اُفقهای تئوریک را پیش چشم می گشاید و امکانی را مطرح میکند که تا پیش از این هرگز مورد ملاحظه قرار نگرفته بود. این باور در سطح جهانی امّا به صورت ضمنی پذیرفته شده است که دولت هر کشور باید ارز متمایز و انحصاری آن کشور را تهیّه و تأمین کند. به محض اینکه کسی بتواند خود را از این باور آزاد کند، انواعی از پرسشها به میان می آیند که قبل از این هیچگاه مورد توجّه قرار نگرفته بودند. نتیجۀ آزادی از آن باور، پا گذاشتن به یک سرزمین کاملاً بکر و دست نخورده است. در کتاب کوتاه پیش رو من نمی توانم چیزی بیش از چند یافتۀ ابتدایی در نخستین سفر اکتشافی به این سرزمین را ارائه دهم. کاملاً از این واقعیت آگاهم که فقط لایۀ سطحی پرسشهای جدید را خراشیده ام و هنوز از حل همۀ مسائلی که در صورت وجود هم‌زمان ارزهای چندگانه پدیدار خواهند شد، فاصلۀ زیادی دارم. در واقع من ناچارم پرسشهایی را مطرح کنم که پاسخ آنها را نمی دانم و همچنین نمی توانم همۀ مسائل تئوریک ناشی از توضیح شرایط جدید را مورد بحث قرار دهم. در رابطه با این موضوع کارهای زیادی مانده که باید انجام شود؛ امّا از هم اکنون نشانه هایی وجود دارد حاکی از اینکه ایدۀ اصلی، قوّۀ تخیّل افراد دیگری را برانگیخته و مغزهای جوانتری در حال کار بر روی این مسئله هستند.

 نتیجۀ مهم در این مرحله روشن شدن این واقعیت است که نقص اصلی نظم بازار که موجب نکوهش و تقبیح آن است (یعنی استعداد آن برای دوره های متناوب رکود و بیکاری) از انحصار باستانی دولت در نشر پول نشأت میگیرد. من اکنون تردیدی ندارم که اگر بنگاه های خصوصی با منع دولت مواجه نبودند، از مدّتها قبل امکان انتخاب ارز را برای مردم فراهم می کردند و ضرورتاً ارزهایی در این رقابت پیروز می شدند که ارزش باثباتی داشته باشند. به این ترتیب هم از تحریک مفرط سرمایه گذاری و هم از دوره های انقباض متعاقب آن پیشگیری می شد.