کتاب نظریه نمایش سیاه بازی

اين کتاب نگاهي است از بيرون به دنياي خوشايند مضحکه، دنياي سرشار از لذت احساس آزادي و رهايي… آزادي از قيد و بند منطق ـ آن نوع از آزادي و رهايي خوشايند که در زندگي جدي و رسمي مستور مانده است ـ خنده… خنده رها و بي‌قيد و بند…«نمايش سنتي سياه‌بازي»… برآمده از آيين‌ها، جشن‌ها و جشنواره‌هايي است چون «ميرنوروزي» با دلقک و خادمان خود، «کوسه‌برنشين»، «تقليدچي»ها… و در حقيقت بخشي از هنر «عوام» نه‌فقط به قصد سرگرمي، سرخوشي و شادزيستي بلکه چه‌بسا و حتي نه‌آگاهانه ـ به غريزه ـ به مضحکه کشاندن نظم تحميلي و فروکشيدن صاحبان قدرت و ثروت و جاه و مقام ـ حتي شاه و وزير توسط «عوام»مردي به نام دلقک دربار ـ و خنديدن… به قهقهه خنديدن و خنداندن تماشاچي بر آن‌ها.آن‌چه که امروز و بيش‌تر مي‌تواند مورد توجه و حتي مورد استفاده‌ي اهل تئاتر قرار گيرد، بخش مربوط به ساختار اين نمايش سنتي است… محصولي از فرهنگ‌سازان فروتن و بي‌نام‌ونشان… که گرچه امروز ديگر امکان، يا کاربرد اجرايي ندارد، اما عناصر موجود در اين ساختار نمايشي بدون متن، و ريزبيني و ريزه‌کاري‌هاي آن اگر نه آموزنده، لااقل مي‌تواند عبرت‌آموز باشد. به‌خصوص براي سهل‌انگاران، نوآموختگان خوش‌نياموخته، نه فقط بازيگران که حتي نمايش‌نامه‌نويسان و اين‌همه البته نه به قصد دعوت به بازيگري يا نوشتن نمايش‌نامه به آن شيوه، بلکه بيان اين مطلب که «هزار نکته باريک‌تر ز مو اين‌جاست.»